Naszą ofertę kierujemy do wszystkich pracodawców, którzy mają problemy z pracownikami często korzystających ze zwolnień lekarskich.
W ramach umowy stałej określającej ilość kontroli w roku, powyżej 10 osób oferujemy upust cenowy o 05%, powyżej 30 osób 0 10%.
Obowiązek przeprowadzania przez płatnika składek kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby lub konieczności sprawowania opieki, wynika z przepisu art. 68 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.), zwanej dalej ustawą z dnia 25 czerwca 1999 r. Obowiązek kontroli dotyczy płatnika składek - pracodawcy, który zgłasza do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych.
Kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy pracowników zatrudnionych u pracodawców zgłaszających do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 ubezpieczonych przeprowadzają upoważnieni pracownicy oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który jest płatnikiem zasiłków dla tych pracowników.
Szczegółowy tryb i zasady przeprowadzania kontroli wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy określają przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich ( Dz. U. nr 65,poz. 743), zwane dalej rozporządzeniem z dnia 27 lipca 1999 r.
ZASADY I TRYB PRZEPROWADZANIA KONTROLI
1. Zasady ogólne
Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby polega na ustaleniu, czy pracownik w okresie orzeczonej niezdolności do pracy nie wykonuje pracy zarobkowej albo czy nie wykorzystuje zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem.
Pracownik, który w czasie niezdolności do pracy orzeczonej zaświadczeniem lekarskim wystawionym na druku ZUS ZLA:
1) wykonuje pracę zarobkową,
2) wykorzystuje to zwolnienie niezgodnie z jego celem,
- traci prawo do zasiłku chorobowego. Zasiłek chorobowy nie przysługuje w takim przypadku za cały okres objęty zaświadczeniem lekarskim, w czasie którego została stwierdzona choćby jedna z tych okoliczności. Okres niezdolności do pracy, za który pozbawia się prawa do zasiłku z powodu niezgodnego z prawem wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy, wlicza się do okresu zasiłkowego tj. do okresu, przez który pracownikowi przysługują świadczenia z tytułu niezdolności do pracy (wynagrodzenia wypłacanego na podstawie art. 92 Kodeksu pracy i zasiłku). To oznacza, że okres wypłaty świadczeń z tytułu niezdolności do pracy jest krótszy o okres, za który pozbawiono prawa do świadczeń.
Zasady te dotyczą także wynagrodzenia z tytułu niezdolności do pracy z powodu choroby, wypłacanego na podstawie art. 92 Kodeksu pracy przez pracodawcę z jego środków za okres 33 dni, a w przypadku pracowników, którzy ukończyli 50 rok życia - za okres 14 dni niezdolności do pracy w roku kalendarzowym. A zatem pracodawca może przeprowadzić kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy także za okres, za który pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za czas choroby wypłacane ze środków pracodawcy. Jeżeli zostanie ustalone, że pracownik w czasie niezdolności do pracy wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystuje zwolnienie lekarskie od pracy niezgodnie z jego celem, traci prawo do wynagrodzenia za czas choroby za cały okres niezdolności do pracy objęty zaświadczeniem lekarskim ZUS ZLA. Wynika to z przepisu art. 92 § 3 pkt 2 Kodeksu pracy, zgodnie z którym prawo do wynagrodzenia za czas choroby nie przysługuje we wszystkich przypadkach, w których nie przysługuje prawo do zasiłku chorobowego.
Okresu, za który w wyniku kontroli pozbawiono prawa do wynagrodzenia, nie wlicza się do okresu 33 lub odpowiednio 14 dni, za który pracodawca w danym roku kalendarzowym jest obowiązany wypłacić to wynagrodzenie. Wynika to faktu, iż do okresu 33 lub odpowiednio 14 dni wlicza się tylko okresy wypłaty wynagrodzenia, nie wlicza się okresów niezdolności, za który pozbawiono prawa do wynagrodzenia.
Kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy może podlegać każde zwolnienie bez względu na wskazania lekarskie zamieszczone na zaświadczeniu lekarskim na druku ZUS ZLA „chory powinien leżeć” lub „chory może chodzić”.
Do kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy należy typować w szczególności osoby, które:
a) korzystają często z krótkotrwałych zwolnień lekarskich od pracy,
b) uzyskują kolejne zaświadczenia lekarskie od pracy od różnych lekarzy,
c) korzystają z kolejnych okresów zasiłkowych,
d) były już pozbawione prawa do wynagrodzenia za czas choroby, zasiłku chorobowego lub opiekuńczego w związku z niewłaściwym wykorzystywaniem zwolnień lekarskich od pracy,
e) składały wcześniej zaświadczenia lekarskie po terminie, co skutkowało obniżeniem zasiłku o 25%.
Osobie kontrolującej pracodawca zlecający przeprowadzenie kontroli wystawia imienne upoważnienie według wzoru stanowiącego załącznik nr 1 do rozporządzenia z dnia 27 lipca 1999 r. (w zał.).
Kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy przeprowadza się w:
a) miejscu pracy lub w miejscu prowadzenia działalności pozarolniczej (w przypadku pracownika, który pracuje również u innego pracodawcy albo prowadzi działalność gospodarczą),
b) miejscu zamieszkania,
c) miejscu czasowego pobytu,
d) innym miejscu, jeżeli z posiadanych informacji wynika, że jest to celowe.
Podane zasady mają także odpowiednie zastosowanie do podlegających dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu:
• osób wykonujących pracę nakładczą,
• osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
którym zasiłek chorobowy wypłaca pracodawca.
2. Protokół z wyników kontroli
W przypadku gdy kontrolujący stwierdzi, że pracownik wykorzystuje zaświadczenie lekarskie od pracy niezgodnie z jego celem lub wykonuje w jego trakcie pracę zarobkową, sporządza protokół kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do rozporządzenia z dnia 27 lipca 1999 r.
W protokole kontrolujący opisuje na czym polegało nieprawidłowe wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego od pracy lub okoliczności wykonywania pracy zarobkowej. Protokół jest podpisywany przez osoby przeprowadzające kontrolę. Protokół przedkładany jest kontrolowanemu pracownikowi w celu wniesienia przez niego ewentualnych uwag do ustaleń zawartych w protokole. Wpis w protokole pracownik potwierdza podpisem.
Sporządzony protokół stanowi podstawę do pozbawienia prawa do zasiłku chorobowego za cały okres objęty kontrolowanym zaświadczeniem lekarskim o niezdolności do pracy wystawionym na druku ZUS ZLA.
Przykład:
Pracownik urodzony w 1965 r. przedłożył zaświadczenia lekarskie wystawione na druku ZUS ZLA na okresy: od 3 do 22 września 2010 r. oraz od 23 września 2010 r. do 8 października 2010 r.
Jest to jego pierwsza niezdolność do pracy w tym roku kalendarzowym. Za okres 33 dni tej niezdolności tj. od 3 września 2010 r. do 5 października 2010 r., przepisy przewidują prawo do wynagrodzenia za czas choroby, a począwszy od 34 dnia niezdolności, tj. od 6 do 8 października 2010 r. - prawo do zasiłku chorobowego.
W wyniku kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy stwierdzono, że pracownik w dniu 28 września 2010 r. w czasie zwolnienia wykonywał pracę zarobkową. Ustalenia te zostały zapisane w protokole z kontroli. Na tej podstawie pracownik został pozbawiony prawa do wynagrodzenia za czas choroby i zasiłku chorobowego za cały okres objęty drugim zaświadczeniem lekarskim od 23 września 2010 r. do 8 października 2010 r.
3. Pobyt w szpitalu
Wyjątek od zasady pozbawienia prawa do zasiłku chorobowego za cały okres objęty zaświadczeniem lekarskim od pracy, w trakcie którego stwierdzono wykonywanie pracy zarobkowej, dotyczy zaświadczenia lekarskiego obejmującego okres pobytu w szpitalu i poszpitalny okres niezdolności do pracy.
W przypadku, gdy zwolnienie lekarskie wystawione na druku ZUS ZLA, w czasie którego przeprowadzono kontrolę, obejmuje okres pobytu w szpitalu i poszpitalny okres niezdolności do pracy, utrata prawa do zasiłku chorobowego dotyczy tylko okresu niezdolności do pracy po wypisaniu ze szpitala. Takie stanowisko zaprezentował Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 lipca 2000r. sygn. akt II UKN 634/99 (OSNAPiUS z 2002 r. nr 2, poz. 48).
Przykład:
Pracownik urodzony w 1970 r. przedłożył zaświadczenie lekarskie wystawione na druku ZUS ZLA na okres od 10 do 31 maja 2010 r. z czego pierwszych 5 dni od 10 do 14 maja przypadało na pobyt w szpitalu. Jest to jego kolejna niezdolność do pracy w tym roku kalendarzowym, wcześniej wykorzystał już 17 dni wypłaty wynagrodzenia za czas choroby.
Za okres od 10 do 31 maja 2010 r. pracodawca ustala prawo do:
• wynagrodzenia za czas choroby, od 10 do 25 maja 2010 r. ( 16 dni),
• zasiłku chorobowego, od 26 do 31 maja 2010 r. ( 6 dni).
W wyniku kontroli przeprowadzonej w dniu 24 maja 2010 r. stwierdzono, że pracownik w czasie zwolnienia wykonywał prace polowe we własnym gospodarstwie rolnym. Ustalenia te zostały zapisane w protokole kontroli. Na tej podstawie pracownik został pozbawiony prawa do świadczeń z tytułu niezdolności do pracy z powodu choroby za okres po wypisaniu ze szpitala: wynagrodzenia za czas choroby za okres od 15 do 25 maja 2010 r. i zasiłku chorobowego za okres od 26 do 31 maja 2010 r.
4. Nieobecność pracownika w miejscu zamieszkania lub pobytu w czasie kontroli
W przypadku przeprowadzania kontroli w miejscu zamieszkania lub pobytu ubezpieczonego i stwierdzenia nieobecności ubezpieczonego, kontrolę należy w miarę możliwości ponowić i wyjaśnić przyczyny tej nieobecności. Nieobecność w miejscu zamieszkania lub pobytu w czasie przeprowadzania kontroli może być usprawiedliwiona w przypadku uzyskania informacji, że pracownik np. był z wizytą kontrolną u lekarza, realizował receptę w aptece, odbywał rehabilitację. W przypadku odmowy wyjaśnienia przyczyn nieobecności w domu w czasie kontroli albo nieudzielenia wyjaśnień w wyznaczonym terminie, uznaje się, że zwolnienie lekarskie jest wykorzystywane niezgodnie z jego celem i odmawia się prawa do zasiłku chorobowego. Pracodawca ma też podstawy do odmowy prawa do wynagrodzenia za okres choroby.
5. Uzyskanie informacji o niewłaściwym wykorzystywaniu zwolnienia lekarskiego od pracy po zakończeniu niezdolności do pracy
Pozbawienie prawa do zasiłku chorobowego w związku z niewłaściwym wykorzystywaniem zwolnienia lekarskiego od pracy (niezgodnie z jego celem lub wykonywaniem pracy zarobkowej), może nastąpić nie tylko w wyniku przeprowadzenia kontroli ale także wtedy, gdy pracodawca uzyska informacje wskazujące na niewłaściwe wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego od pracy, np. uzyska informację o wykonywaniu pracy zarobkowej u innego pracodawcy. Sytuacja taka może zaistnieć już po wypłacie zasiłku chorobowego.
W takim przypadku należy także sporządzić protokół kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego. W protokole opisuje się na podstawie uzyskanych dokumentów, na czym polegało nieprawidłowe wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego od pracy lub fakt podjęcia pracy zarobkowej. Protokół jest podpisywany przez osoby upoważnione przez pracodawcę. Protokół przedkładany jest pracownikowi, którego dotyczy, w celu wniesienia przez niego ewentualnych uwag do ustaleń zawartych w protokole. Wpis w protokole pracownik potwierdza podpisem.
Przykład:
Pracownik otrzymał zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA na okres od 12 do 26 marca. Za okresy tej niezdolności do pracy pracownikowi przysługuje prawo do zasiłku chorobowego. Pracodawca otrzymał informację z policji, że pracownik spowodował wypadek samochodowy w stanie nietrzeźwym w dniu 12 marca.
Na podstawie otrzymanej informacji pracodawca sporządził protokół kontroli wpisując jako wyniki ustaleń treść informacji uzyskanej z policji. Protokół jest podstawą dla pracodawcy do pozbawienia pracownika prawa do zasiłku chorobowego zakres od 12 do 26 marca.
6. Dochodzenie zwrotu zasiłku w wyniku uzyskaniu informacji o niewłaściwym wykorzystywaniu zwolnienia lekarskiego od pracy po wypłacie zasiłku
W przypadku gdy pracownikowi wypłacono zasiłek chorobowy za okres niezdolności do pracy, a w wyniku kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy ustalono brak prawa do zasiłku, pracodawca zobowiązany jest wystąpić do oddziału ZUS o wydanie decyzji zobowiązującej pracownika do zwrotu wypłaconego zasiłku chorobowego. Oddział ZUS po analizie sprawy wyda decyzję, w której zobowiąże pracownika do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku (w kwocie brutto). W decyzji wskazany zostanie numer konta bankowego ZUS, na które pracownik powinien dokonać wpłaty nienależnie pobranego zasiłku.
W związku z tym, że w tych przypadkach do zwrotu zasiłku jest zobowiązany pracownik, pracodawca nie dokonuje korekty dokumentów rozliczeniowych.
Przykład:
Pracownik otrzymał zaświadczenie lekarskie o niezdolności do pracy z powodu choroby na druku ZUS ZLA na okres od 20 grudnia 2010 r. do 21 stycznia 2011 r. Pracodawca wypłacił zasiłek chorobowy za ten okres. Następnie zostało udokumentowane, że pracownik w dniu 8 stycznia 2011 r. będąc w stanie nietrzeźwym spowodował wypadek samochodowy. Na podstawie otrzymanej informacji pracodawca sporządził protokół kontroli wpisując jako wyniki ustaleń treść uzyskanej informacji.
Pracodawca wystąpił do oddział ZUS o wydanie decyzji w sprawie nienależnie pobranego świadczenia. Oddział w dniu 11 lutego 2011 r. wydał decyzję zobowiązującą pracownika do zwrotu wypłaconego zasiłku chorobowego na konto oddziału w kwocie obejmującej zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Pracodawca nie dokonuje korekty dokumentów rozliczeniowych.
7. Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy za okresy, za które przysługuje zasiłek opiekuńczy i świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia chorobowego oraz zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia wypadkowego
Przepisy art. 17 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. i przepisy rozporządzenia z dnia 27 lipca 1999 r. mają odpowiednie zastosowanie także do zasiłku opiekuńczego i świadczenia rehabilitacyjnego.
W przypadku świadczenia rehabilitacyjnego nie są wystawiane zwolnienia lekarskie na druku ZUS ZLA, dokumentem stanowiącym podstawę do wypłaty tego świadczenia jest decyzja oddziału ZUS. Niezdolność do pracy, z tytułu której przysługuje świadczenie rehabilitacyjne, może być orzekana jednorazowo na okres do 12 miesięcy.
Jeżeli w wyniku kontroli stwierdzono, że w okresie, na który przyznano świadczenie rehabilitacyjne, pracownik zarobkował albo wykorzystywał zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z jego celem, to pracownik ten traci prawo do świadczenia za miesiąc kalendarzowy, w którym miały miejsce stwierdzone okoliczności.
Przykład:
Pracownikowi zostało przyznane świadczenie rehabilitacyjne na 9 miesięcy, od 1 września 2010 r. do 28 maja 2011 r.
W wyniku kontroli przeprowadzonej w dniu 30 września 2010 r. stwierdzono, że pracownik w czasie świadczenia rehabilitacyjnego wykonywał prace remontowe przy budowie swojego domu tzn. wykorzystywał świadczenie rehabilitacyjne niezgodnie z jego celem. Ustalenia kontroli zostały ujęte w protokole. Na tej podstawie pracownik został pozbawiony prawa do świadczenia rehabilitacyjnego za wrzesień 2010 r., czyli za miesiąc, w którym, jak stwierdzono, niewłaściwe wykorzystywał zwolnienie od pracy.
Ponadto zgodnie z przepisem art. 7 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. nr 167, poz. 1322) przepisy dotyczące kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy zawarte w powołanej ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. stosuje się odpowiednio w przypadku pobierania przez pracownika zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia wypadkowego.
ANALIZA WYNIKÓW KONTROLI
1. Przestrzeganie wskazań lekarskich
Stosowanie przepisów o kontroli prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich od pracy budzi w praktyce wiele wątpliwości. Jedna z tych wątpliwości dotyczy sposobu oceny postępowania niezdolnego do pracy pracownika, gdy w zaświadczeniu lekarskim w polu „Wskazania lekarskie” wystawionego na druku ZUS ZLA lekarz leczący wpisze cyfrę 2 oznaczającą „ chory może chodzić”.
Adnotacja lekarza wcale nie oznacza, że pracownik w okresie zwolnienia lekarskiego może wykonywać uciążliwe czynności, a w szczególności, że w okresie tego zwolnienia może wykonywać pracę (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 12 listopada 2002 r. sygn. akt III AUa 3189/01 - Pr. Pracy z 2003 r. nr 10, poz. 43).Taka adnotacja upoważnia niezdolnego do pracy pracownika do wykonywania zwykłych czynności życia codziennego takich jak np. udanie się na ewentualne zabiegi, kontrolną wizytę lekarską czy po codzienne zakupy żywności.
W sytuacji, gdy z ustaleń kontroli wynika, że w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracownik wykonywał czynności niezbędne dla zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, gdyż nie było innych domowników mogących wykonać te czynności (np. zakup podstawowych artykułów żywnościowych, realizacja recepty na leki) nie można uznać że pracownik wykorzystywał zwolnienie lekarskie niezgodnie z jego celem, nawet w przypadku adnotacji na zwolnieniu lekarskim „Chory powinien leżeć”.
Nie może być także podstawą do pozbawienia prawa do świadczenia fakt wyjazdu na okres leczenia do rodziny, jeżeli pracownik wskazał pracodawcy miejsce pobytu.
2. Praca zarobkowa w okresie orzeczonej niezdolności do pracy – orzecznictwo sądowe
Wielokrotnie w tym zakresie Sąd Najwyższy w swoim orzecznictwie uznał, że każda praca zarobkowa wykonywana w okresie zwolnienia lekarskiego powoduje utratę prawa do zasiłku chorobowego. Uznał, że pojęcie „praca” należy rozumieć bardzo szeroko, jest to więc także wykonywanie czynności na podstawie różnych stosunków prawnych o charakterze cywilnoprawnym, jak również prowadzenie własnej działalności gospodarczej. O tym czy wykonywane czynności mogą być uznane za „pracę” decyduje charakter stosunku prawnego, na podstawie którego są wykonywane i rodzaj tych czynności.
I tak np. w wyroku z dnia 20 stycznia 2005 r. sygn.akt I UK 154/04 OSNP z 2005 r. nr 19, poz. 307 Sąd Najwyższy uznał, że pracownik będący m.in. członkiem rady nadzorczej spółki akcyjnej, który w okresie orzeczonej niezdolności do pracy brał okresowo udział w posiedzeniach rady nadzorczej i wykonywał czynności nadzorcze otrzymując za to wynagrodzenie, traci prawo do zasiłku chorobowego.
Sąd Najwyższy uznał, że nie chodzi więc w szczególności o wykonywanie pracy podporządkowanej, czy zależności służbowej, co jest charakterystyczne dla stosunku pracy. Jest to więc "praca" w potocznym tego słowa znaczeniu, w tym także wykonywanie różnych czynności na podstawie różnych stosunków prawnych.
Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych za pracę w okresie orzeczonej niezdolności do pracy należy uznać m.in.:
• prowadzenie własnej działalności gospodarczej przez pracownika w okresie trwania umowy o pracę.
Działalnością taką jest nie tylko wykonywanie konkretnych robót, ale także wykonywanie czynności związanych z prowadzeniem zakładu, takich jak nadzór nad pracownikami, obsługa klientów, wydawanie materiałów. Jedynie wykonywanie formalnoprawnych czynności związanych z funkcjonowaniem firmy w okresie choroby osoby prowadzącej działalność, nie powoduje utraty przez nią prawa do zasiłku. Chodzi tu przede wszystkim o czynności, których nie może zaniechać w okresie choroby osoba prowadząca działalność jednoosobowo i będąca jednocześnie pracodawcą, niezbędnych do funkcjonowania firmy, np. podpisanie, ale nie sporządzanie dokumentów finansowych. Taka wymuszona okolicznościami sporadyczna aktywność - zdaniem sądu - w niektórych przypadkach może usprawiedliwiać zachowanie prawa do zasiłku chorobowego(wyrok SN z dnia 17 stycznia 2002 r., sygn. akt II UKN 71/00 - w OSNP z 2003 r. nr 20, poz.498 oraz wyrok SN z dnia 7 października 2003 r. sygn. akt II UK 76/03 - OSNP z 2004 r. nr 14, poz. 247).
• udział adwokata - członka zespołu adwokackiego w rozprawach (wyrok SN z dnia 23 października 1986 r. sygn. akt II URN, 134/86 - PiZS z 1987 r. nr 4),
• odpłatne wykonywanie przez radcę prawnego czynności zawodowych, np. podpisywanie dokumentów, reprezentowanie przed sądem, sporządzanie pism procesowych (wyrok SN z dnia 14 grudnia 2005 r. sygn. akt III UK 120/05 - OSNP z 2006 r. nr 21-22, poz. 338),
• zawarcie przez przedsiębiorcę w okresie pobierania zasiłku chorobowego umowy o pracę z nowym pracownikiem w ramach prac interwencyjnych (wyrok SN z dnia 5 czerwca 2008 r. sygn. akt III UK 11/08 - OSNP z 2009 r. nr 21-22, poz. 292).
Nie można natomiast uznać za wykonywanie pracy zarobkowej w okresie orzeczonej niezdolności do pracy:
• udziału wspólnika spółki cywilnej, którego wkład nie polega na świadczeniu usług, w zysku wypracowanym przez innych wspólników (wyrok SN z dnia 12 maja 2005 r. sygn. akt I UK 275/04 - OSNP z 2006 r. nr 3-4, poz. 59),
• udziału radnego w posiedzeniach zarządu miasta i uzyskiwaniu z tego tytułu diet .
W tym przypadku może zaistnieć konieczność wyjaśnienia, czy jednak udział w posiedzeniach zarządu nie spełnia przesłanek wykorzystywania zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego celem. Będzie to wymagało zasięgnięcia opinii lekarza leczącego.
• udziału w akcjach ratowniczych członków ochotniczej straży pożarnej, jakkolwiek uprawniający do otrzymania ekwiwalentu ustalonego według art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2009 r. nr 178, poz. 1380).
3. Decyzja oddziału ZUS
Decyzje w sprawach związanych z kontrolą prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy przeprowadzaną przez pracodawcę mogą być wydane przez oddział ZUS:
1) gdy pracodawca ma wątpliwości co do ustaleń kontroli,
2) gdy pracownik nie zgadza się z ustaleniami kontroli,
3) zawsze na żądanie pracownika lub pracodawcy.
W przypadku, gdy pracodawca po dokonaniu kontroli ma wątpliwości, czy należy uznać że pracownik wykorzystywał zwolnienie lekarskie od pracy niezgodnie z jego celem, może wystąpić o ich rozstrzygnięcie do właściwego oddziału ZUS. Gdy będzie to niezbędne, oddział ZUS wystąpi o opinię do lekarza leczącego, czy okoliczności ustalone w wyniku kontroli można uznać za niewłaściwe wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego. W razie sporu z pracownikiem oddział ZUS wydaje decyzję o pozbawieniu prawa do zasiłku lub świadczenia rehabilitacyjnego, która zawiera pouczenie o przysługujących pracownikowi środkach odwoławczych. Od decyzji pracownikowi przysługuje odwołanie do sądu rejonowego-sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest właściwy do rozstrzygania sporów dotyczących wynagrodzenia wypłacanego ze środków pracodawcy za okresy niezdolności do pracy z powodu choroby. W tych sprawach oddział ZUS nie wydaje decyzji.
(źródło: www.zus.pl)
POWIĄZANE PRZEPISY:
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich
• Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy
Źródło: podatki.pl